سفر هیئت اقتصادی پاکستان به کابل احتمالاً می‌تواند شروع دوباره‌ای برای ایجاد روابط بین دو کشور باشد. تنش در روابط سیاسی دو کشور همواره بر مبادلات اقتصادی سایه منفی انداخته است که منشأ سیاست‌های تند اخیر پاکستان در روابط اقتصادی با افغانستان است.
ایراف – پرستو بهرامی‌راد؛ هیاتی از مقام‌های ارشد وزارت بازرگانی پاکستان برای دو روز به کابل سفر کردند. این سفر در حالی انجام شد که چند روز قبل حملات هوایی از سوی پاکستان در داخل افغانستان صورت گرفته بود که روابط دو کشور را بسیار تیره و تار کرد.
از سوی دیگر روابط تجاری بین پاکستان و افغانستان در بحبوحه درگیری‌های مکرر مرزی و بسته شدن گذرگاه‌های کلیدی در امتداد مرز مشترک به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
در حقیقت این هیئت درحالی عازم افغانستان شده که اختلافات نه تنها روابط دیپلماتیک تیره و تار کرده، بلکه خسارات اقتصادی سنگینی را در دو طرف پاکستان و افغانستان به ویژه بر جوامع و صنایع وابسته به تجارت وارد کرده است.
پیش از سفر این درحالی است که مولوی سردار احمد شکیب، سرپرست سفارت افغانستان در اسلام‌آباد برای تنش‌زدایی میان دو کشور با آصف علی خان دُرانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان دیدار کرده است. سردار احمد شکیب پس از دیدار با دُرانی، راهی کابل شد و طی دیدار با امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه افغانستان وی را در جریان آخرین تحولات مرتبط با روابط دوجانبه قرار داد.
پیش از این سفر هم ممتاز زهرا، سخنگوی وزارت‌خارجه پاکستان با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که خرم آغا، قائم مقام وزارت بازرگانی این کشور برای سفر ۲ روزه فردا عازم کابل می‌شود تا بحث‌های مرتبط با تجارت را با طرف افغانستانی مطرح کند.
در دو سال اخیر که طالبان در افغانستان به قدرت رسیده، روابط تجاری دو کشور با چالش‌های جدی روبرو شده است. اخیراً پاکستان یک سلسله سیاست‌های اقتصادی را در قبال افغانستان در نظر گرفته که می‌تواند روابط اقتصادی دو کشور را عمیقاً تحت تأثیر قرار دهد.
تشدید قوانین مرزی پاکستان با افغانستان تجارت دو کشور را تحت تاثیر قرار داده است. پاکستان از سال گذشته هرگونه تردد اتباع افغانستانی از جمله رانندگان را به داشتن گذرنامه معتبر و روادید پاکستان مشروط کرده‌اند. از سوی دیگر پاکستان همچنان در حال اخراج اتباع افغانستانی غیرمجاز است و این وضعیت با توجه به گلایه اسلام‌آباد از کابل برای فقدان همکاری جهت سرکوب عناصر گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان و همزمان خشم طالبان افغانستان از تصمیم دولت اسلام‌آباد علیه اتباع آن کشور، سبب تشدید تنش‌ها میان دو کشور شده است. البته حکومت پاکستان پیش از این بارها به دلیل تنش‌های سیاسی و امنیتی بین دو کشور راه‌های تجاری و ترانزیتی خود را با افغانستان بسته است.
در پی این تنش‌ها تاجران افغانستانی پس از اعمال محدودیت‌ها از سوی پاکستان، به مسیرهای دیگر از جمله ایران و آسیای میانه رو آورده‌اند.در حقیقت مسیر روابط اقتصادی افغانستان و پاکستان پر فراز و نشیب است و بیشتر تجارت و ترانزیت دو کشور قربانی روابط و بی ثباتی های سیاسی است. این شرایط به اقتصاد دو کشور ضرباتی وارد کرده است.
برهمین اساس سفر هیئت اقتصادی پاکستان به کابل احتمالاً می‌تواند شروع دوباره‌ای برای ایجاد روابط بین دو کشور باشد. تنش در روابط سیاسی دو کشور همواره بر مبادلات اقتصادی سایه منفی انداخته است که منشأ سیاست‌های تند اخیر پاکستان در روابط اقتصادی با افغانستان است. بنابراین به نظر می رسد که توسعه روابط اقتصادی دو کشور بدون احیای روابط سیاسی دشوار باشد. شاید سفر این هیئت بتواند شرایط را برای شروع مذاکرات سیاسی محیا کند و تنش را میان دو کشور کاهش دهد. از سوی دیگر روابط اقتصادی دو کشور را ترمیم کند.
در این رابطه مطالعه روابط کابل-اسلام آباد محور رایزنی«متقی» با سرپرست سفارت افغانستان در پاکستان پیشنهاد می شود.
