به گزارش ایراف، محمد حنیف اتمر، مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان و وزیر خارجه سابق این کشور در سومین سالگرد سقوط کابل در گفت‌وگوی اختصاصی با ایراف، گفت که خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان مانند آمدنشان به این کشور همراه با مصیبت و فاجعه بوده است.
آقای اتمر با بیان اینکه حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان با خواست و اراده مردم افغانستان صورت نگرفته بود، گفت که نیروهای ناتو نقش کلیدی در آوردن صلح داشتند، اما این کار را نکردند.
مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که آیا افغانستان در سیاست خارجی و تصمیم‌گیری‌های امنیتی، مستقل بود یا خیر. گفت: «افغانستان در سیاست خارجی تا حد بسیار زیادی مستقلانه عمل می‌کرد و در جایی هم که استقلال سیاست خارجی افغانستان اگر تلاشی می‌شد از طرف آمریکا یا کسی دیگر که محدود ساخته شود، اول از همه از طرف دولت افغانستان پاسخی بی‌نهایت قوی دریافت می‌کردند و به هیچ وجه ما محدودیتی را بر سیاست خارجی خود نمی‌پذیرفتیم. به این لحاظ با تمام همسایگان افغانستان و کشورهای دور و بر خود براساس سیاست مستقلانه خود روابط خوبی داشتیم. هیچ وقت اجازه مداخله جانب سوم را نمی‌دادیم؛ اما در رابطه با امور امنیتی، مسئله ابعاد دیگری به همراه داشت. در همکاری‌های امنیتی، محدودیت‌هایی بود. فرض مثال ما نمی‌توانستیم اطلاعات امنیتی را آزادانه شریک بسازیم. مخصوصا آن بخش اطلاعاتی را که از آن‌ها دریافت می‌کردیم.»
او در بخش دیگری از این اظهارات گفت: «در بعد امنیتی، مشکلاتی وجود داشت؛ یکی که عرض کردم مسئله شریک ساختن اطلاعات بود. مسئله دوم همکاری‌های تسلیحاتی بود؛ چون مسئله تحریم‌ها وجود داشت و نمی‌گذاشت که افغانستان مستقلانه عمل کند؛ اما در مورد سیاست خارجی، کاملا مستقلانه و با اراده کامل عمل می‌کرد.»
آقای اتمر همچنین خاطرنشان کرد که روابط تهران و کابل نیز به طور مستقلانه پیگیری می‌شده است، اما دو مانع جدی در این مسیر وجود داشت. یکی در مسئله همکاری‌های امنیتی و تسلیحاتی که محدودیت‌هایی وجود داشت، و یکی هم در سال‌های اخیر موضوع چابهار مشکل‌ساز شده بود.
او در همین رابطه افزود: از تحریم‌های غیرعادلانه‌ای که بر دولت و مردم ایران تحمیل شده بود، افغانستان هم متاثر شده بود؛ مخصوصا در مسئله چابهار. بنابراین یکی از موارد مورد مذاکره من با همتای آمریکایی‌ام همین مسئله چابهار بود که می‌خواستیم این موضوع را حل کنیم تا افغانستان مورد این تحریم‌ها واقع نشود یا رابطه افغانستان و ایران برای استفاده از چابهار مورد تحریم قرار نگیرد.
اتمر در این گفت‌وگو به مسائلی دیگری همچون چرایی عدم امضای پیمان امنیتی از سوی حامد کرزی، خروج آمریکا از افغانستان، ارزیابی مذاکرات صلح آمریکا و طالبان و چشم انداز حکومت طالبان پرداخته است.
اتمر فروپاشی افغانستان را ناشی از سه عامل می‌داند. به گفته او خودخواهی و رفتار غیرمسئولانه و عدم اجماع رهبران سیاسی دولت پیشین، تمامیت خواهی رهبران طالبان و تصمیم‌های غیرمسئولانه و یک‌جانبه آمریکا عوامل اصلی سقوط افغانستان بود.
شرح کامل این گفتگو به زودی از ایراف منتشر می‌شود.
