به گزارش ایراف، این نشست با حضور و سخن محمدقاسم عرفانی، نویسنده و پژوهشگر روابط‌بین‌الملل، لطیفه سخی، پژوهشگر مسائل افغانستان و آسیای مرکزی و محب بابک کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی و حضور آنلاین نویسنده امان‌الله شفایی با گردانندگی رضا عطایی برگزار شد.
تولید هرگونه اثر در حوزه افغانستان امری نیک است
محب بابک نخستین سخنران و منتقد نشست با تقدیر از تولید آثار علمی-پژوهشی در خصوص افغانستان و به ویژه درباره ریشه‌شناسی علل سقوط نظام سیاسی پیشین افغانستان گفت: «ما در شرایطی هستیم که تولید هرگونه کتاب و اثر پژوهشی در خصوص فهم تحولات افغانستان، امری نیک و ضروری محسوب می‌شود.»
بابک ویژگی کتاب مورد بررسی نشست را در این دانست که با حجم کم، مباحث کلانی در آن آمده است و در خصوص مفهوم‌شناسی واژگان «افغان» و «جنگ‌سالاران» که در این اثر توسط نویسنده به کار برده شده است، انتقاداتی را مطرح نمود.
تحلیلی برمبنای نظریه دولت‌های ورشکسته
محمدقاسم عرفانی، دومین سخنران و منتقد نشست، ضمن تبریک به نویسنده و ناشر کتاب، پرسش اصلی و محوری کتاب را «چرایی سقوط نظام جمهوریت» دانست که نویسنده آن کوشیده براساس نظریه «دولت‌های ورشکسته» که یکی از تئوری‌ها و نظريه‌های حوزه علوم‌سیاسی و روابط بین‌الملل می‌باشد، تبیین و تحلیل نماید.
عرفانی کتاب را متاثر از سه کلان روایت دانست که بر اثر سایه افکنده است. نخست سیطره روایت خارجی-غربی بر متن، روایت رسمی مرکز-پیرامون و مراجعه نویسنده به منابع گسترده که موجب پُر پیچ و خم شدن نویسنده از آن شده است.
جمهوری بدون جمهور نثری روان دارد
لطیفه سخی آخرین سخنران و منتقد نشست، سلیس و روان بودن قلم کتاب و همچنین بررسی مشکل افغانستان از ابعاد مختلف را از ویژگی‌های کتاب «جمهوری بدون جمهور» دانست.
سخی نظریه دولت‌های ورشکسته بر افغانستان و سقوط نظام سیاسی پیشین در آن کشور را منطبق بر واقع ندانست. زیرا شاکله‌ها و بنینان‌های پنج‌گانه مفهوم دولت همچون جمعیت، سرزمین، حکومت، حاکمیت و شناسایی بین‌المللی درباره افغانستان آن‌چنان صادق نیست و توافقی بر سر مفهوم هویت ملی شکل نگرفته است.
سخی، همچنین تاکید و تکیه کتاب بر نقش بازیگران داخلی در علل و زمینه‌های سقوط نظام جمهوریت را از نقاط قوت کتاب دانست و افزود: «کتاب بیشتر بر بازیگران داخلی تأکید دارد و من معتقدم اگر قرار است اتفاقی بیفتد از همین منظر می‌افتد.»
غربی‌ها می‌توانند مخاطبان اصلی این کتاب باشند
امان‌الله شفایی، نویسنده کتاب، با حضور آنلاین در این نشست، ضمن تشکر از برگزارکنندگان نشست و صحبت‌های کارشناسان، درباره زمینه تالیف و روش‌شناسی کتاب سخن گفت که طرح پژوهشی وی به عنوان محقق مهمان در دانشگاه لینائوس سوئد بوده است و مخاطبان اصلی کتاب را خوانندگان غربی دانست.
این نشست با حضور جمعی از دانشگاهیان و فرهنگیان ایرانی و افغانستانی برگزار شد و در آن شخصیت‌هایی همچون دکتر سید عسکر موسوی و دکتر محمدامین رشادت از چهره‌های علمی افغانستان و دکتر مجتبی نوروزی، دکتر ماندانا تیشه‌یار و دکتر سمیه مروتی از چهره‌های مطرح علمی-فرهنگی ایرانی حوزه مطالعات افغانستان نیز حضور داشتند و نشست، با پرسش و پاسخ شرکت‌کنندگان پایان یافت.
کتاب «جمهوری بدون جمهو؛ تأملاتی در گسست و شکست جمهوری اسلامی افغانستان» جدیدترین اثر پژوهشی دکتر امان‌الله شفایی با موضوع تحلیل و بررسی ریشه‌ها و زمینه‌های فروپاشی نظام سیاسی پیشین جمهوریت افغانستان می‌باشد که توسط انتشارات کوهسار و انتشارات کابورا تابستان ۱۴۰۳ در تهران، در ۹ فصل و ۲۷۵ صفحه چاپ و منتشر شده است.
