به گزارش ایراف، روز گذشته فدا حسین مالکی نماینده مردم زاهدان و سفیر پیشین ایران در افغانستان طی دیداری که با مسعود پزشکیان رئیس جمهور دولت چهاردهم داشت از وضعیت جنوب شرق کشور و ناامنی های اخیر ایجاد شده در سیستان و بلوچستان خصوصا در زاهدان مرکز استان مطالبی را مطرح کرد.
وی همچنین تحولات افغانستان را برای مرزهای شرقی کشور نگران کننده دانست و تأکید کرد که ما بارها اعلام کرده‌ایم طالبان همانطور که از حق آبه هیرمند امتناع کرده است و باعث خشکسالی وحشتناک و ایجاد چالش‌های جدی برای مردم منطقه شده است در موارد دیگر نیز قابل اعتماد نخواهند بود ،اما متاسفانه برخی به دنبال تطهیر طالبان هستند.
مالکی طی این جلسه که در نهاد ریاست جمهوری برگزاری شد گفت: بدین منظور باید تجدید نظری جدی در خصوص روابط باحاکمان فعلی افغانستان داشته باشیم.
در ادامه این نشست، پزشکیان رئیس شورای‌عالی امنیت ملی کشور نسبت به چالش‌های مردم زاهدان واکنش نشان داد و تاکید کرد که تشکیل کارگروه ویژه آب های مرزی برای برطرف شدن مشکلات و ناترازی های آبی در دولت چهاردهم الزامی است.
اگرچه به ظاهر این دیدار برای حل و فصل مشکلات موجود برگزار شده است اما به نظر می رسد اهدافی نیز از این دیدار وجود داشته باشد به هرحال برای اینکه بیشتر با این نماینده مردم سیستان و بلوچستان و سفیر سابق ایران آشنا شویم بهتر است عملکرد فداحسین مالکی را یک بار مرور کنیم.
فداحسین مالکی سیاستمدار ایرانی که در سمت‌های مختلفی از جمله سفیر ایران در افغانستان در بازه زمانی 1386 تا 1391 خدمت کرده اما عملکرد وی در سال ۱۳۹۰ که سفیر ایران در افغانستان بود در راستای احداث پروژه بند کمال خان در افغانستان به دلیل عدم تحرک دستگاه دیپلماسی ایران در تبیین حقابه هیرمند برای ایران مورد انتقادات جدی قرار گرفت.
کم‌کاری فدا حسین مالکی سفیر وقت ایران در افغانستان، موجب پیداش مشکلات و درگیری‌های سیاسی بین دو کشور شد که خسارت‌های جبران نا پذیری برای ایران به همراه داشت.
زیرا بند کمال خان یکی از بندهای مهمی بوده که برای افغانستان از لحاظ سیاسی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و محیط زیستی ارزش خاصی داشت و برای ایران نیز آب این رودخانه اهمیت ویژه ای برای کشاورزی منطقه داشت ولی عملکرد آقای مالکی موجب شد تا سدی روی این رودخانه زده شود عملا آب این رود خانه که یکی از سرچشمه های هیرمند است به روی ایران بسته شود.
عمکرد سفیر وقت ایران در افغانستان در واردات سیمان و آهن آلات برای احداث سد کمال خان موجب شد تا عملا ایران از آب این رودخانه محروم شود.
در همان زمان به نظر می‌رسید که موضوع حقابه هیرمند برای دستگاه دیپلماسی کشور نیز بی اهمیت بود زیرا که عملا این موضوع از دستور کار دولت وقت به‌ویژه سفیر ایران در امور افغانستان خارج شد.
همچنین با وجود تغییر حاکمیت در افغانستان و استکباری بودن این پروژه های سد سازی، ج ا ا در سه سال گذشته با دیپلماسی فعال ۴۳۰ م م م حقابه را وصول کرد امری که در دولت های قبل و ادوار قبل محقق نشد.
همان طور که گفته شد، عدم وجود دیپلماسی فعال و مستمر در سال 1390 و از سوی دیگر نداشتن موضع قوی برای گرفتن حقابه هیرمند و کم‌کاری‌های سفیر مربوطه علل اصلی به نتیجه نرسیدن حقوق ایران از رودخانه بین‌المللی هیرمند محسوب می‌شود اما وی در نشست چالش‌های استان زاهدان با حضور رئیس جمهوری نسبت به تنش‌های آبی زاهدان واکنش نشان داد.
یکی از مواردی که این روزها در خصوص ورود حق آبه هیرمند مطرح است ورود سیل آب است که گفته شده آنچه وارد هیرمند شده سیل آب بوده و هیچ حق آبه ای به هیرمند داده نشده است که باید گفت همواره به دلیل بارش های فراوان در افغانستان این سیل آب وجود دارد بنابراین سوال اینجاست چرا در دیگر مواقع این سیلاب ها وارد هیرمند نشده اند؟
موضوعی که نبايد آن را فراموش کرد مسئله بند کمال خان است که عملا جلوی حق آبه هیرمند را گرفته است و اجازه نمی دهد تا حق آبه هیرمند پرداخت شود.
به نظر می رسد آقای مالکی باید پیش‌از واکنش‌ها نسبت به تنش‌های آبی مناطق جنوب شرقی کشور و عدم همکاری دولت طالبان با ایران در ابتدا باید عملکرد خود را در بازه زمانی مسئولیت مورد بررسی قرار دهد، سپس به موانع پیش‌روی ایران و افغانستان اعتراض کند.
