به گزارش ایراف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با ارسال ایمیلی به صدای آمریکا گفته است که این کشور مالکیت تعدادی از هواپیماهای افغانستان را که پس از سقوط در سال 2021 به ازبکستان انتقال داده شده بودند را تحت برنامه «امتعه اضافی دفاعی» به این کشور واگذار کرده است.
براساس این برنامه آمریکا تجهیزات دفاعی اضافی را به دولت‌های خارجی یا سازمان‌های بین المللی واگذار می‌کند.
وزارت خارجه آمریکا دلیل این امر را توافق‌های صورت گرفته در چهارچوب همکاری‌های دوجانبه در زمینه مبارزه با تروریسم، مبارزه با مواد مخدر و افزایش امنیت مرزی خوانده است.
چندروز پیش، جاناتان هنیک، سفیر آمریکا در ازبکستان به رسانه‌های ازبکستانی گفت که تاشکند و واشنگتن در مورد سرنوشت هواپیماهای ارتش پیشین افغانستان به توافق رسیدند.
براساس این توافق این تجهیزات نظامی در ازبکستان باقی خواهند ماند.
سفیر آمریکا به رسانه‌ها گفت که این هواپیماها هیچ‌گاه متعلق به ارتش افغانستان نبوده است. بلکه برای آمریکا بوده که در اختیار ارتش این کشور قرار گرفته است.
طبق توافقنامه آمریکا و ازبکستان ۴۶ هواپیما و بالگرد در تاشکند باقی خواهند ماند. پس از سقوط افغانستان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ خلبان‌های افغانستان به همراه این ۴۶ هواپیمای نظامی به ازبکستان فرار کردند.
در واکنش به این توافق، وزارت دفاع طالبان هرگونه معامله در این رابطه را «بی جا» خواند.
این وزارتخانه در خبرنامه‌ای اعلام کرد که آمریکا حق مصادره دارایی‌ها و یا اهدای دارایی‌های افغانستان را ندارد.
در این خبرنامه آمده است که هرگونه معامله در مورد هواپیماهای و چرخبال‌های افغانستان غیرقابل قبول است.
همچنین وزارت دفاع طالبان از ازبکستان خواسته است از هرگونه معامله در این مورد خودداری کند و در روند واگذاری این تسلیحات با افغانستان همکاری کند.
فصیح‌الدین فطرت، رییس ستاد ارتش طالبان نیز در واکنش به این توافق گفت: این هواپیماها متعلق به افغانستان است و ما برای گرفتن این حق خود از هر راه ممکن استفاده می‌کنیم.
او همچنین خطاب به ازبکستان گفت که «حسن همجواری» را رعایت کند. رییس ستاد ارتش طالبان همچنین افزود که این برای ما قابل قبول نیست که کسی حق ما را به دیگری بدهد.
همچنین عنایت‌الله خوارزمی، سخنگوی وزارت دفاع طالبان نیز گفت که از کشورهای همسایه خواسته شده است تا این هواپیماها را به افغانستان بدهند.
