به گزارش ایراف، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در جریان اجلاس سران کشورهای عضو که مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران نیز در آن حضور داشت از اسکانس «بریکس» که به منظور تقویت مبادلات اقتصادی و کاهش وابستگی به دلار آمریکا طراحی شده است رونمایی کرد.
این ارز جدید با استفاده از نام این اجلاس، «بریکس» نام دارد. در تصاویر منتشر شده از اسکناس 100 بریکسی، پرچم نظام سیاسی سابق افغانستان و نام امارت اسلامی افغانستان به چشم می خورد.
برخی پایتخت‌ها از دهه ۱۹۶۰ از ایده جایگزینی یک ارز دیگر با دلار برای انجام مبادلات جهانی استقبال کردند اما در دهه‌های اخیر هرگز گامی جدی در این زمینه برنداشته است. با این حال به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور روسیه و اعضای گروه بریکس خواب جدیدی برای اقتصاد دنیا دیدند.
در قسمت مرکزی این اسکناس پرچم‌های ملی پنج عضو اصلی گروه بریکس شامل روسیه، برازیل، چین، هند و آفریقای جنوبی دیده می شود که در داخل یک حلقه قرار گرفته اند. هر پرچم با نام این کشور همراه است که به یکی از زبان‌های رسمی نوشته شده است. در بالای پرچم مربوطه تصویری از یک مکان تاریخی یا فرهنگی معماری مرتبط با هر کشور خاص وجود دارد.
در پشت این اسکناس پرچم‌های الجزایر، آرجنتاین، بحرین، بلاروس، ونزوئلا، مصر، زیمبابوه، اندونزی، ایران، قزاقستان، مکزیک، نیجریه و همچنین پرچم افغانستان وجود دارد.
نمایش پرچم نظام سیاسی سابق افغانستان که هنوز در مجامع بین المللی معتبر است، بر روی ارز جدید بریکس به نوعی شناسایی و به رسمیت شناختن کشور در ساختار اقتصادی این سازمان را نشان می‌دهد.
گفتنی است از سرپرست فعلی حکومت طالبان که حکومت مستقر کنونی در افغانستان است، برای حضور در این اجلاس دعوتی صورت نگرفت.
این در حالی است که امارت اسلامی در نامه ای رسمی به روسیه، خواهان شرکت در اجلاس بریکس شده بود، اما روسیه در پاسخ گفته بود که این امر، نیازمند یک تصمیم جمعی در این اجلاس است.
برخی تحلیلگران اقدام پوتین را حاوی یک پیام بزرگ به دنیای اقتصاد می‌دانند. به باور آنها پوتین و اعضای بریکس به این اطمینان رسیده‌اند که اکنون امکان جایگزینی یک ارز دیگر با دلار فراهم شده و به همین خاطر بدون هیچ نگرانی بابت شکست پروژه ارز بریکس، آن را به جهانیان معرفی کرده‌اند.
با وجود اینکه در حال حاضر ۸۴.۳ درصد از تجارت خارجی جهان با ارز دلار انجام می‌شود، پروژه جاه‌طلبانه بریکس برای رسیدن به موفقیت راه دشواری در پیش دارد، اما ضدیت اکثر کشورهای عضو بریکس با آمریکا و جهان غرب این انگیزه را ایجاد می‌کند که آنها با انجام مبادلات خود با بریکس، زمینه را برای همه‌گیری این ارز در سراسر دنیا فراهم آورند.
ارز بریکس در مبادلات ایران استفاده می‌شود؟
از ارز بریکس در حالی رونمایی شده که ایران در سال‌های اخیر راهبرد دلارزدایی را در پیش گرفته است.
در ۲۹ فروردین ۱۳۹۷ هیئت وزیران ایران دولت دوازدهم در جلسه‌ای با ریاست حسن روحانی، تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی را موظف کرد یورو را به عنوان ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و داده‌های مالی خود مورد استفاده قرار دهند. ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ نیز سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، به بانک مرکزی برای حذف تبادلات دلاری از چرخه معاملات تجاری دستور داد. در نتیجه این سیاست‌گذاری، سرویس مطبوعاتی کاخ کرملین ۱ آبان ۱۴۰۳ خبر داد که ایران و روسیه در «۹۶ درصد پرداخت‌های دوجانبه از ارزهای ملی ۲ کشور» استفاده می‌کنند. این موضوع نشان می‌دهد که هم ایران و هم روسیه دیگر به دلار برنخواهند گشت.
اما، آیا ممکن است در مبادلات تجاری ایران از ارز بریکس استفاده شود؟ هنوز هیچ مقام رسمی در این خصوص اظهار نظر نکرده اما رخ دادن چنین اتفاقی چندان دور از ذهن نیست. در صورتی که بریکس به‌عنوان یک ارز معتبر در بازارهای جهانی تثبیت شود، با توجه به روابط سیاسی و تجاری خوب ایران با کشورهای عضو گروه بریکس، از جمله چین و روسیه، این احتمال وجود دارد که بریکس در مبادلات تجاری بین‌المللی ایران جایگزین یورو شود.
امروز عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد ایران اعلام کرد که مقدمات حضور ایران در بانک بریکس را پیگیری و نهایی خواهد کرد.
