به گزارش ایراف؛ داوود مرادیان، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک افغانستان با انتشار مطلبی که روز ۱۴ آگوست ۲۰۲۴ در گلوبال تایمز منتشر شده نوشته است که اواسط آگوست سال 2021، با تسلط طالبان بر پایتخت این کشور، خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان آغاز شد.
سومین سالگرد خروج فاجعه‌بار ایالات متحده از افغانستان، فرصتی تلخ برای تأمل در مورد پیامدهای خروج بر امنیت منطقه‌ای و ثبات جهانی و مهم‌تر از آن برای اندیشیدن به راه پیش رو فراهم می‌کند.
آمریکا در افغانستان آشفتگی را پشت سر گذاشته است. گزارش‌های دوره‌ای سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین‌المللی تصویر تیره‌ای از بحران‌های فزاینده بشردوستانه، امنیتی و اقتصادی را ترسیم می‌کنند.
به گفته آژانس‌های بشردوستانه سازمان ملل، 23.7 میلیون نفر از جمله 9.2 میلیون کودک همچنان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند و حدود نیمی از جمعیت زیر خط فقر زندگی می کنند.
علاوه بر این، افغانستان سریع‌ترین تولیدکننده متامفتامین، کشنده‌ترین نوع مواد مخدر غیرقانونی در جهان است. افغانستان همچنین عنوان پایتخت اعتیاد به مواد مخدر جهان را به خود اختصاص داده است و نزدیک به 10 درصد از جمعیت این کشور را مصرف کنندگان منظم مواد مخدر تشکیل می دهند. زنان افغان در زندگی روزمره خود با چالش‌های متعددی روبرو هستند.
به گفته تیم نظارتی سازمان ملل، گروه‌های تروریستی مختلف از جمله القاعده، دولت اسلامی و تحریک طالبان پاکستان (TTP) در افغانستان فعالیت دارند. خطر تروریسم از سوی این گروه‌ها در مناطق درگیری و کشورهای همسایه همچنان بالاست.
داعش خراسان هم‌اکنون به یک تهدید جدی در افغانستان تبدیل شده است. تنها در یک سال گذشته، داعش با حملات و توطئه‌های تروریستی نه تنها در افغانستان، بلکه در کشورهای منطقه از جمله هند، ایران و پاکستان و همچنین کشورهای اروپایی اتریش، بلژیک، سوئیس و آلمان و غیره مرتبط بوده است.
حملات تروریستی ناشی از افغانستان به ویژه امنیت پاکستان را تحت تأثیر قرار داده است.
به گفته آصف درانی، فرستاده ویژه پاکستان در امور افغانستان، حملات تحریک طالبان پاکستان در پاکستان در دو سال گذشته 60 درصد افزایش یافته است.
در سه ماهه اول سال 2024، پاکستان شاهد 245 رویداد مرتبط با تروریسم گزارش شده بود که بیشتر آنها در استان‌های هم مرز با افغانستان رخ داده بوده است.
برای بسیاری از مقامات و کارشناسان آمریکایی، به نظر می‌رسد که یک حمله تروریستی بزرگ دیگر در خاک آمریکا دیگر «اگر» نیست، بلکه «چه زمانی» و «چقدر کشنده» است.
بسیاری نگران هستند که جهان شاهد بازگشت دوران قبل از 11 سپتامبر از نظر گسترش تهدید فعالیت‌های تروریستی باشد. به عبارت دیگر، شکست در افغانستان قطعه اصلی شکست جهانی در مبارزه با تروریسم بین‌المللی است.
خروج نیروهای آمریکایی همچنین اعتبار و اقتدار نظم و نهادهای جهانی پس از جنگ جهانی دوم را تضعیف کرده است. جنگ در اوکراین و فلسطین به دلیل کمرنگ شدن نفوذ ایالات متحده و رویکردهای حزبی آن نسبت به طرف‌های متخاصم تشدید شده است.
خیانت جهان غرب به زنان افغان همچنین ادعای جهانی آنها مبنی بر ترویج و حمایت از حقوق زنان را مورد تردید قرار داد.
قبل از درگیر شدن افغانستان در جنگ سرد و دهه‌های متعاقب بی‌ثباتی و درگیری، این کشور یک کشور فقیر و در حال توسعه بود. اما نسبتاً آرام و با ثبات بود. جنگ نیابتی جهانی و منطقه‌ای باعث رنج و عذاب شدید مردم افغانستان شده است.
تراژدی‌های حملات تروریستی 11 سپتامبر، هجوم میلیون‌ها پناهجوی افغان و رونق تجارت غیرقانونی مواد مخدر نشان داده است که مشکلات افغانستان فراتر از مرزهای این کشور است. پرداختن به چالش‌های عظیم کشور مستلزم همکاری میان سهامداران کلیدی از جمله افغان‌ها، بازیگران منطقه‌ای و جامعه جهانی است.
پنج عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل متحد باید تلاش‌های خود را برای تسهیل روند سیاسی تحت رهبری سازمان ملل متحد با مشارکت سهامداران افغان، کشورهای همسایه و قدرت های جهانی هماهنگ کنند. درگیری طولانی مدت در افغانستان ثابت کرده است که سیاست انحصاری، تهاجمی و جنگ نیابتی راه حل های پایدار نیستند. وقت آن است که از ذهنیت بازی بزرگ گذشته عبور کنیم و همکاری دوجانبه سودمند را در آغوش بگیریم.
