به گزارش ایراف، انستیتو مطالعات صلح آمریکا در گزارشی که اخیرا به نام «افغانستان پس از گذشت سه سال از حکومت طالبان کجاست؟» آورده است که علیرغم چالش‌های موجود در این کشور، جامعه جهانی رویکرد روشنی برای مواجهه با طالبان ندارد.
چراکه این گروه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل را که خواستار ارسال فرستاده ویژه برای تهیه نقشه راه برای عادی سازی روابط افغانستان با جامعه بین المللی است را رد کرده است.
انستیتو صلح آمریکا در مورد امنیت در افغانستان نوشته است که هرچند تهدیدات امنیتی ناشی از حملات تروریستی کاهش یافته است، اما به دلیل افزایش فقر،گرسنگی ،سرکوب و‌خشونت ساختاری امنیت انسانی در افغانستان در معرض تهدید جدی است.
در این گزارش آمده است:«اکنون که طالبان به خشونت‌های مسلحانه خود پایان داده‌اند، درگیرهای مسلحانه نیز کاهش یافته است. اگرچه تهدیدات ناشی از تروریسم همچنان وجود دارد، خشونت در مقیاس گسترده کاهش یافته است.خیابان‌های افغانستان امن‌تر و آدم‌ربایی کمتر است. با این حال، فقدان درگیری‌های مسلحانه تنها نشان‌دهنده «صلح منفی» است. به دلیل افزایش فقر، گرسنگی، سرکوب و خشونت ساختاری طالبان، امنیت انسانی برای بسیاری از جمعیت کاهش یافته است.»
این گزارش در همین رابطه هشدار می‌دهد که اما سطح پایین خشونت نباید به معنای صلح در افغانستان تعبیر شود و منجر به حواس پرتی از دیگر منابع خشونت‌آمیز شود.
در بخش دیگری از این گزارش که به وضعیت رویکرد جامعه جهانی به طالبان پرداخته شده، آمده است که جامعه بین‌المللی در برابر طالبان اجماع ندارد.
هرچند هیچ کشوری طالبان را به رسمیت نشناخته است اما برخی کشورها با احتیاط درحال پذیرش سفرای طالبان هستند.
به استدلال این گزارش، نه رویکردهای عملگرایانه و نه اصولی بر سیاست‌های طالبان در سه سال گذشته اثر گذاشته است.
به گفته این مرکز مطالعاتی بیشتر تمرکز جهان در رابطه با طالبان، در مبارزه با تروریسم متمرکز شده است. چراکه حکومت طالبان پناهگاه امنی را برای گروه‌های تروریستی ایجاد کرده است که امنیت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را تهدید می‌کند.
بنابراین، کشورهای منطقه رویکردی عملگرایانه برای عبور از چالش‌های مشترک مانند امنیت مرزی، وابستگی‌های متقابل اقتصادی و چالش‌های آب‌های فرامرزی انتخاب کردن اند. به طوری که کشورهای آسیای مرکزی از نفوذ گروه‌های اسلامی خشن مانند داعش خراسان و گروه‌هایی که ریشه در آسیای مرکزی دارند، نگران هستند، اما قدرت تغییر طالبان را ندارند و بنابراین به سیاست‌های عادی سازی و تعامل عملی متوسل شده‌اند. قزاقستان و قرقیزستان هر دو گروه طالبان را از لیست تروریستی حذف کرده‌اند. منطقه در حال انجام معاملات متعددی است که قبل از تسلط طالبان طراحی شده بود.
به عنوان مثال، قرارداد انتقال انرژی ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند آغاز شد و ساخت و ساز طالبان در کانال قوش تپه تعامل آسیای مرکزی را عمیق‌تر کرد.
تاجیکستان نیز هرچند بیشترین مخالفت‌ها را با پذیرش حکومت طالبان مطرح کرده است، اما سیگنال‌های اخیر نشان می‌دهد که این موضع ممکن است، مسیر را به سمت عادی سازی منحرف کند.
اما در مورد جایگاه افغانستان در سیاست خارجی آمریکا در این تحلیل آمده است که به دلیل بحران‌هایی چون غزه افغانستان دیگر در سطح بالای سیاست خارجی آمریکا قرار ندارد.
این نهاد نوشته است که افغانستان در سیاست خارجی و دفاعی ایالات متحده در جایگاه دوم قرار گرفته است و هیچ یک از کمپین‌های انتخاباتی ریاست جمهوری پیشنهادات مشروحی در مورد چگونگی برنامه ریزی برای مقابله با چالش‌های کشور در صورت انتخاب شدن ارائه نکرده‌اند.
دولت کنونی همچنین از بحث قابل توجه در مورد سیاست افغانستان و فراتر رفتن از محکوم کردن نقض حقوق بشر ، اجتناب کرده است. باید گفت در پس‌زمینه این همه سکوت، این احساس ناخوشایند وجود دارد که ایده‌های خوب کمی در مورد چگونگی تغییر وضعیت موجود ناامیدکننده و افسرده‌کننده وجود دارد.
در انتهای این گزارش آمده است که مشابه رویکرد چندپاره جهان در مورد افغانستان، تفاوت رویکرد در آمریکا منجر شده است در مورد حل مساله افغانستان با چالش مواجه شود.
احتمالا این رویکرد با نوساناتی ادامه پیدا کند مگر تا زمانی که یک شوک امنیتی دیگر مانند یک حمله تروریستی به سیستم ضربه وارد کند.
