به گزارش ایراف، مراسم افتتاح این پروژه‌ها امروز (چهارشنبه، ۲۱ شهریور) در منطقه سلیم ترکمنستان برگزار شد.
در این مراسم ملا محمدحسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان و قربان‌قلی بردی محمدوف، رهبر ملی ترکمنستان حضور داشتند.
حسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان گفته است که «امروز روزی است که پس از سال‌ها انتظار آن را داشتیم و بعد از سپری‌نمودن مشکلات و سختی‌ها، زمینه‌ی افتتاح این پروژه‌های بزرگ تحقق یافت».
حمدالله فطرت، معاون سخنگوی طالبان در ایکس نوشته است که نخست‌وزیر این گروه گفته است که «افتتاح این پروژه‌ها نمایانگر نیت نیک و سیاست عاقلانه‌ی رهبر ملی ترکمنستان و سایر مسئولان ترکمنستان است».
حسن آخوند گفته است که «این پروژه‌ها دوستی میان افغانستان و ترکمنستان را بیشتر می‌سازد و به ملت‌های دو کشور منفعت‌های فراوان خواهند رساند».
به‌گفته فطرت، در مراسم امروز سردار بردی محمدوف، رییس‌جمهور ترکمنستان که از طریق ویدیو کنفرانس وصل بود، گفته است که روابط دوستانه، برادرانه و حسن همجواری میان کشورش با افغانستان در حال توسعه است.
معاون سخنگوی طالبان نوشته است که قربان‌قلی بردی محمدوف، رهبر ملی ترکمنستان طی سخنانی گفته است که «امروز یک روز تاریخی برای دو کشور است و صفحه جدید در روابط دو کشور باز می‌شود».
تاپی، پروژه‌ی خط انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند است.
این پروژه برای بار نخست در ماه قوس ۱۳۹۴ در خاک ترکمنستان و در حوت سال ۱۳۹۶ توسط سران کشورهای افغانستان، هند و ترکمنستان در هرات افغانستان افتتاح شد. اما در مراسم امروز سران کشورهای پاکستان و هند حضور نداشتند.
سخنگویان طالبان هم به حضور نمایندگان کشورهای هند و پاکستان در مراسم امروز اشاره نکرده‌اند. در تصاویر منتشرشده نیز مقام‌های شناخته‌شده‌ی هندی و پاکستانی دیده نمی‌شوند.
در بنرهای تبلیغاتی‌ای که برای افتتاح تاپی در هرات نصب شده، تنها بیرق طالبان و ترکمنستان چاپ شده است.
تاپی خط لوله‌ی گاز با قطر ۵۶ انچ از میدان گازی گالکینیش ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند به طول هزار و ۸۱۴ کیلومتر است. این لوله‌ی گاز ظرفیت انتقال ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز در سال را دارد.
به‌گفته ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان امروز کار ساخت فاز اول تاپی از منطقه‌ی سرحدآباد ترکمنستان الی هرات آغاز شد. او درباره‌ی زمان تکمیل این فاز و هزینه آن چیزی نگفته است.
هزینه اجرای پروژه‌ی تاپی ۱۰ میلیارد دلار گفته می‌شود. در گذشته گفته می‌شد که این پروژه از سوی بانک توسعه آسیایی (ای‌دی‌بی) تمویل می‌شود، اما این بانک پس از روی کار آمدن طالبان تمویل تاپی را متوقف کرده است.
مقام‌های طالبان و ترکمنستان در این اواخر درباره تمویل مالی تاپی چیزی نگفته‌اند.
به‌نوشته بی‌بی‌سی، طرح اولیه پروژه‌ی تاپی در آغاز دهه ۱۹۹۰ میلادی، در زمان حاکمیت اول طالبان از سوی شرکت آرژانتینی یونیکال مطرح شد. مدتی بعد شرکت بریداس آمریکایی وارد عمل و یونیکال از گردنه رقابت خارج شد.
گفته می‌شود که ظهور گروه طالبان با حمایت سازمان اطلاعات ارتش پاکستان در این راستا بوده، اما طالبان این موضوع را کاملا رد می‌کنند.
اجرای پروژه تاپی با وقوع حادثه‌ی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ و سقوط گروه طالبان متوقف شد.
کار پروژه تاپی در حالی دوباره زیر حاکمیت طالبان از سر گرفته شده است که روابط این گروه با پاکستان تیره است.
سهم افغانستان از پروژه‌ی تاپی
از ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز پروژه‌ی تاپی، سالانه پنج میلیارد آن سهم افغانستان است و ۲۸ میلیارد آن برای پاکستان و هند خواهد بود.
همچنین قرار است که افغانستان سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون دلار عاید از حق ترانزیت این پروژه به‌دست آورد.
با اجرای پروژه‌ی تاپی برای هزاران نفر زمینه کار نیز فراهم خواهد شد.
به‌گفته طالبان، امروز در کنار تاپی، کار چند پروژه دیگر نیز آغاز شده است.
به‌گفته ذبیح‌الله مجاهد، این پروژه‌ها شامل انتقال برق (پروژه‌ی تاپ)، فایبر نوری در مسیر سرحدآباد-هرات، ساخت خط آهن تورغندی-صنور، ساخت دستگاه کمپریسور گاز در منطقه شاتلیق و ایجاد مجموعه هنگرهای معیاری و بزرگ در ایستگاه خط آهن بندر تورغندی است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در ایکس نوشته است که مرحله‌ی اول پروژه‌ی تاپ که ساخت سب‌استیشن برق نورالجهاد در هرات بود، نیز تکمیل و افتتاح شده است.
او افزوده است که پل خط آهن به امتداد ۱۷۶.۸ متر در گذرگاه سرحدآباد به بهره‌برداری سپرده شده است.
