به گزارش ایراف، امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت پیرامون وضعیت افغانستان سخنرانی کرد.
وی در این سخنرانی گفت: جمهوری اسلامی ایران بهویژه با چالشهای ناشی از ورود مهاجران غیرقانونی مواجه است. از زمان خروج غیرمسئولانه ایالات متحده در اوت ۲۰۲۱، مهاجرت گسترده از افغانستان فشار سنگینی را بر کشور ما وارد کرده است؛ کشوری که پیشتر نیز تحت تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی قرار داشت. با بیش از شش میلیون افغانستانی که در حال حاضر در ایران زندگی میکنند، هزینه سالانه آن بیش از ۱۰ میلیارد دلار است، اما جامعه بینالمللی نسبت به این مسئله فوری بیتوجه بوده است. جامعه بینالمللی باید حمایت کافی و پایدار را از کشورهایی مانند ایران و پاکستان که با چالشهای مداوم در افغانستان مواجه هستند، فراهم کند.
امیر سعید ایروانی گفت: جمهوری اسلامی ایران همچنین بهشدت نگران مسئله تداوم مشکل مواد مخدر است. اگرچه مقامات دوفاکتو تمایل به همکاری با جامعه بینالمللی نشان دادهاند، اما مسائل مربوط به معیشت جایگزین و پیشگیری و درمان اعتیاد به مواد مخدر همچنان بهشدت تحتپوشش مالی قرار نگرفته است. همانگونه که در گزارش دبیرکل تأکید شده است، تلاشهای مبارزه با مواد مخدر نیازمند توجه فوری و اقدام لازم است تا هم امنیت و هم ثبات اقتصادی برای مردم افغانستان تضمین شود.
وی در ادامه بیان کرد: ما از نتایج نشست اخیر دوحه که توافق بر سر ایجاد یک کارگروه در زمینه مواد مخدر صورت گرفت، استقبال میکنیم. ایران آمادگی دارد تا بهطور فعال در این مکانیزم مشارکت نماید.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد اطهار داشت: در ادامه جمهوری اسلامی ایران بهشدت نگران تهدید فزایندهای است که از سوی داعش-خراسان ایجاد شده و این گروه همچنان به انجام حملات و گسترش تبلیغات خود ادامه میدهد که امنیت و ثبات کشور و منطقه را به خطر میاندازد. ما بهشدت حملات تروریستی اخیر داعش، بهویژه حملات علیه جوامع شیعه و هزاره را محکوم میکنیم. بار دیگر از مقامات دوفاکتو میخواهیم که به تعهد خود برای مقابله با تروریسم بهصورت برابر عمل کنند و تمام گروههای تروریستی را منحل نمایند.
وی اشاره کرد: اقدامات محدودکننده علیه دختران، زنان و اقلیتهای قومی، بهویژه در دسترسی به آموزش و محدودیتهای حقوق سیاسی و اجتماعی آنها، بسیار نگرانکننده است. جمهوری اسلامی ایران از مقامات دوفاکتو میخواهد که در سیاستهای خود تجدید نظر کنند و تمامی این محدودیتها را لغو نمایند. ایران همچنان به تعامل با مقامات دوفاکتو متعهد است تا از مردم افغانستان حمایت کند؛ چرا که این امر برای صلح و ثبات کشور و منطقه حیاتی است.
ایروانی توضیح داد: برای کمک به توسعه اقتصادی افغانستان، ایران به حفظ روابط اقتصادی و تجاری خود ادامه داده و بر پروژههای کلیدی در حوزههای ترانزیت، معدن و کشاورزی تمرکز کرده است. طرحهای اصلی شامل بندر چابهار، راهآهن، تأمین سوخت و تلاشهایی برای ترویج کشاورزی جایگزین بهمنظور مبارزه با تولید مواد مخدر است. ما همچنین متعهد به همکاری نزدیک با کشورهای همسایه، شرکا و سازمان ملل متحد برای ایجاد صلح و امنیت پایدار در افغانستان هستیم.
وی اظهار کرد: در این راستا، ایران قصد دارد سومین نشست چهارجانبه در سطح وزرای خارجه، با حضور ایران، چین، پاکستان و روسیه، را در حاشیه هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار کند. این نشست بر هماهنگی تلاشها برای تعامل با مقامات افغانستان بهمنظور ترویج صلح و ثبات در این کشور متمرکز خواهد بود.
ایروانی گفت: کمکهای بشردوستانه باید بیطرفانه و بدون قید و شرط باشد تا اطمینان حاصل شود که این کمکها به دست نیازمندان میرسد. هرگونه سیاسیسازی کمکها فقط به مردم افغانستان آسیب خواهد رساند. در عین حال، داراییهای مسدود شده افغانستان باید بدون شروط سیاسی بازگردانده شود و تحریمها نباید مانع تلاشها برای احیای اقتصاد این کشور شوند، همانطور که دبیرکل نیز خواستار آن شده است.
علاوه بر این، کشورهای غربی که بیش از ۲۰ سال افغانستان را اشغال کردند و سپس بهطور غیرمسئولانهای از آن خارج شدند، باید به تعهدات خود برای کمک به بازسازی اقتصاد افغانستان و مبارزه با تروریسم عمل کنند.
پس از به قدرت رسیدن مجدد طالبان در افغانستان در سال ۲۰۲۱، روابط بین ایران و طالبان پیچیده و پر از چالشهای گوناگون شده است. مرزهای طولانی میان ایران و افغانستان همواره با چالشهای امنیتی مواجه بوده است. در سالهای اخیر، درگیریهای مرزی میان نیروهای طالبان و مرزبانی ایران گزارش شده است. این درگیریها عمدتاً ناشی از سوءتفاهمات در مورد تعیین مرزها و مسائل مربوط به قاچاق و عبور غیرقانونی بوده است. با این حال ساخت دیوار مرزی در دست احداث است.
از سوی دیگر ایران میزبان میلیونها پناهجو و مهاجر افغان است که در طول چند دهه گذشته به دلیل جنگ و ناامنی به ایران پناه آوردهاند. با بازگشت طالبان به قدرت، موج جدیدی از پناهجویان افغان به سمت ایران روانه شد. این مسئله باعث فشار بیشتر بر زیرساختهای اجتماعی و اقتصادی ایران شده است. از سوی دیگر سازمان ملل کمک های لازم برای نگهداری پناهجویان به ایران نمیدهد.
موضوعات ایران با طالبان بسیار گسترده است. هر کدام از این مسائل نیاز به توجه ویژه و برنامه ریزی دقیق دارد.