ناهماهنگی در سیستم اداری کشور باعث شد که قطار افغانستان که به سمت ترکیه می‌رفت، در داخل ایران متوقف شود و این ناهماهنگی و ادامه این روند می‌تواند بر فعالیت و نقش ایران در کریدورهای منطقه آسیب بزند.
به گزارش ایراف، روزهای گذشته کابل شاهد رفت و آمدهای هیئت اقتصادی از کشورهای مختلف بود. هر کدام سعی دارند به شکلی با افغانستان وارد روابط تجاری بشوند.
در هفته‌های اخیرنماینده ویژه روسیه در امور افغانستان، سفیر چین در کابل، هیئت عالی‌رتبه اقتصادی مالزی، هیئتی از کشور ترکمنستان و ترکمنستان و قزاقستان با مقامات دولت سرپرست افغانستان دیدارهایی داشتند.
در این بین برخی از کشورها به دنبال راه‌های ترانزیتی مختلف برای تجارت با افغانستان هستند. برای مثال وزارت حمل و نقل ازبکستان از برنامه‌‌ریزی برای ایجاد یک کریدور حمل و نقل چند وجهی جدید از راه افغانستان خبر داده است.
این درحالی است که کریدور حمل و نقل جدید ازبکستان در حالی مطرح می‌شود که پیش از این ایران با دولت سرپرست افغانستان طرح راه‌آهن چابهار- افغانستان را دنبال می‌کند.
ایران مدت‌ها است که به دنبال گسترش منطقه چابهار و مکران است. یکی از بزرگترین طرح‌ها ایجاد خط راه‌آهن چابهار- افغانستان است. از سوی دیگر ایران سعی دارد همزمان با گسترش خط آهن افغانستان-ایران-ترکیه خود را وارد کریدورهای مختلف منطقه کند. راه اندازی قطار افغانستان-ایران-ترکیه منافع و مزایای فراوانی برای هر سه کشور دارد و در صورت توسعه، می‌تواند از دریای مدیترانه تا چین یا هند گسترش یابد.
در حقیقت هدف ایران برای اتصال به راه‌آهن خواف-هرات(راه‌آهن داخل افغانستان)این است که به مسیرهای تجاری زمینی منطقه دست پیدا کند. همچنین این خط‌آهن فقط برای ایران و افغانستان مزایایی ندارد، بلکه دیگر کشورها از جمله تاجیکستان و قرقیزستان می‌توانند امتیازاتی را کسب کنند.
کریدورهای رقیب
در چند سال اخیر چین، آمریکا و حتی کشورهای منطقه به دنبال کریدورهای مختلف برای اتصال شرق به غرب هستند و حتی در برخی از این کریدورها ایران دور زده می‌شود.
برای مثال در سال‌های اخیر، ترکیه به دنبال بدست آوردن کریدورهای منطقه است. برخی از گزارش‌ها نوشته‌اند که در جریان سفر رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه به عراق، توافقنامه چهارجانبه بین ترکیه، عراق، قطر و امارات در مورد راه اندازه مسیر «راه توسعه» امضاء شده است. در واقع این کریدور ایران را از اتصال ترکیه و اروپا به کشورهای خلیج فارس به نوعی کنار می‌زند. از سوی دیگر کریدور آمریکایی‌ها نیز چنین برنامه‌ای دارد.
در چنین شرایطی اهمیت وصل شدن خط آهن ایران به افغانستان و گسترش خط‌آهن ایران کامل مشخص می‌شود.
از دست دادن شرایط طلایی
با شرایطی که در مورد کریدورها مشخص شده، چندی قبل حرکت اولین قطار تجاری افغانستان به مقصد ترکیه به دلایلی نامعلوم در ایران متوقف شده است. این قطار با استفاده از مسیر ریلی هرات – خواف در حال صادرات محصولات تولیدی افغانستان به بازارهای ترکیه و اروپا بود.
البته این خبر بلافاصله از سوی راه آهن جمهوری اسلامی ایران تکذیب شد. اما کنسرسیوم توسعه ریلی خبر را تایید کرد. بسیاری این شرایط را به دلیل ناهماهنگی مقامات ارشد راه‌آهن جمهوری ایران با بخش خصوصی می‌دانند.
باید توجه داشت که اینگونه اقدامات در مبادلات بین‌المللی می‌تواند پیامدهای منفی برای اعتبار کشور داشته باشد. همچنین حضور ایران را در کریدورهای منطقه به خطر بیاندازد. متاسفانه این اولین بار نبوده و نیست که با تصمیمات نادرست، منافع کشور به خطر می‌افتد. ادامه این روند می‌تواند در سال‌های آینده تبعات جبران ناپذیری به کشور بزند و اقتصاد کشور را متحمل خسارت کند.
پیشنهاد می شود:ماجرای یک رویداد و ریل‌گذاری اشتباه در مسیر اطلاع‌رسانی
